Zagubieni (2015, reż. Petr Zelenka)
Zagubieni
Czechy 2015
reż. Petr Zelenka
scen. Petr Zelenka
zdj. Alexander Šurkala
wyst. Martin Myšička, Tomáš Bambušek
Marek Taclík, Jana Plodková, Marcial Di Fonzo Bo
Petr Zelenka długo kazał nam czekać na swój następny film. Ostatnia produkcja z 2008 roku – Bracia Karamazow – stanowiła próbę przeniesienia na ekrany kinowe dzieła Dostojewskiego. Po siedmiu latach doczekaliśmy się kolejnego obrazu czeskiego reżysera w klimacie humoru oraz ironii, do którego nas przyzwyczaił.
Fabuła zaczyna się dość nietypowo – najpierw przedstawiona zostaje krótka kronika filmowa przybliżająca okoliczności podpisania układu monachijskiego oraz jego następstwa. Następnie przenosimy się do czasów współczesnych, aby wraz z głównym bohaterem trafić na konferencję urządzoną z okazji siedemdziesięciolecia wspomnianego wyżej wydarzenia. Pavel, jako dziennikarz przeżywający kryzys zarówno prywatny, jak i zawodowy, ma zrelacjonować przebieg spotkania. Wszyscy uczestnicy konferencji są ogromnie zaskoczeni, kiedy zostaje przedstawiony im Pan P. – bezpośredni uczestnik przedwojennych wydarzeń. Pan P. był bowiem bliskim przyjacielem francuskiego premiera Édouarda Daladiera, który odpowiadał za podpisanie układu monachijskiego. Zapewne nie wywołałoby to śmiechu na sali, gdyby nie fakt, że… chodzi o papugę. Pavel, niewiele się zastanawiając, uprowadza zwierzę należące kiedyś do Daladiera, co pozwala mu odkryć, że papuga nie wypowiada się zbyt przychylnie o Czechach. Jednakże nie tylko ptak zaskoczy nas w najnowszym filmie Zelenki – żeby jednak nie psuć niespodzianki, wystarczy dodać, iż nic nie jest tym, na co wygląda.
Oczywiście, dobry scenariusz to dopiero połowa sukcesu – należy przecież tak dobrać obsadę aktorską, aby wszystkie elementy stanowiły razem przekonującą całość. Petr Zelenka zdecydował się współpracować z aktorami, z którymi miał już styczność, choćby przy okazji realizowania Braci Karamazow (za przykład może posłużyć Martin Myšička), ale szukał również nowych twarzy do swojej komedii, takich jak Tomáš Bambušek. Ostatecznie okazuje się, że każda z wykreowanych postaci potrafi wzbudzić naszą sympatię do tego stopnia, że z ochotą podążamy za dalszymi losami bohaterów.
Zagubieni (2015, reż. P. Zelenka)
Petr Zelenka sięgnął po temat, który na swój sposób jest popularny również w Polsce, czyli postrzeganie swojego państwa jako kraju zdradzonego, rzuconego na pożarcie hitlerowskiej III Rzeszy i pozostawionego samemu sobie. Gdzieś pod tą warstwą ironii i humoru autor scenariusza ukrył interesującą, zwłaszcza pod względem historycznym, koncepcję, której poświęca jedyny monolog pojawiający się w filmie. Warto więc skupić się nie tylko na humorystycznej warstwie produkcji, ale również na ciekawe przedstawienie historii i jej późniejszego wpływu na Czechów.
Opłacało się czekać – taka myśl nasuwa się po obejrzeniu Zagubionych. Zelenka w sposób niezwykle lekki prezentuje historię, z której niejednego można byłoby się nauczyć. Wiadomo, że czeski reżyser pracuje już nad następnym dziełem, jednak przyjdzie nam pewnie na nie trochę poczekać. Tymczasem warto sięgnąć nie tylko po Zagubionych, ale także starsze filmy Zelenki – po wspomnianych już wcześniej Braci Karamazow czy Guzikowców (1997).
Maja Jankowska